شدت انرژي در ايران بسيار بالاتر از استانداردهاي جهاني است كه نشان از مصرف بي رويه انرژي در بخشهاي مختلف جامعه دارد .
قيمت پائين انواع حاملهاي انرژي و وجوديارانه دولتي در اين بخش ، هزينه اتلاف انرژي را در ظاهر اندك و ناچيز و در نتيجه بي تاثير نشان مي دهد و فرهنگ صرفه جويي و مصرف بهينه را كم رنگ نموده است.در طول سالهاي اخير مصرف برق در بخشهاي مختلف با رشد چشم گيري روبرو بوده است . رشد حدود10 درصدي مصرف برق در كشور در مقايسه با متوسط جهاني (2 تا 3 درصد) ، صنعت برق را درخصوص سرمايه گذاري و احداث نيروگاه و شبكه هاي انتقال و توزيع نيروي برق با مشكل مواجه نموده است . سرمايه گذاري ســالانه حدود40 هزار ميلياردريال براي ايجاد تاسيسات توليد ، انتقال و توزيع نيروي برق و استفاده ازبخش عمده اي از آنها تنها در 4 ساعت زمان اوج بار ، مشكلات عديده اي را براي صنعت برق بوجود آورده است . ايامي از سال و نيز ساعاتي از شبانه روز داراي بيشترين مصرف انرژي الكتريكي است كه به آن روزهای اوج مصرف سال و ساعات اوج بار گفته مي شود و عموما اين مصارف اوج ، در فصل تابستان از حدود اواسط تيرماه تا اواسط شهريور ماه است كه متاثر از استفاده انبوه از وسايل سرمايشي است .
حدود 70 درصد از خانوارهاي ايراني در فصل گرما از كولر هاي آبي و يا گازي براي خنك كردن محيط زندگي خود استفاده مي كنند . توان کولرهای آبی درحدود 500 وات و در مورد كولرهای گازی بالغ بر 2000 وات است.سيستم هاي سرمايشي كه در ايران مورد استفاده قرار مي گيرند در نقاط مختلف متفاوت مي باشند . از جمله اين سيستم ها كه عمدتاً در مناطق جنوب و شمال کشور بعلت آب وهواي گرم و مرطوب مورد استفاده قرار می گیرند ، كولر گازي مي باشد .
كولرهاي آبي در مناطقي كه رطوبت هوا بالا است ، مانند شمال و جنوب كشور از كارايي خوبي برخوردار نیستند ، لذا در اين مناطق از كولرهاي گازي بطور گسترده استفاده مي شود . مقدار انرژي مصرفي در كولرهاي گازي تابع عوامل مختلفي است كه از مهمترين عوامل تاثير گذار بر مصرف انرژي الكتريكي كولرهاي گازي مي توان به محل نصب ، سرويس و نگهداري مناسب و تناسب ظرفيت برودتي كولر با فضاي مورد استفاده ( از لحاظ مساحت ، دما و رطوبت ) اشاره نمود .
مطالعات اولیه نشان می دهدکه در اثراستفاده از وسايل سرمايشي همچون كولرگازي درفصل گرم سال ، باري معادل7500 مگاوات بر شبكه سراسري تحميل می شود . همانگونه كه اشاره شد ، دوره اوج مصرف سالانه كشور در فصل تابستان حدوداً از 15 تيرماه تا 15 شهريور ماه بوده و وابسته به استفاده گسترده از وسايل سرمايشي است.
نسبت بازده انرژی E.E.r:
نسبت توان خروجی به توان ورودی هردستگاه برقی ، بازده انرژی خوانده می شود و در کولرهای گازی اين رقم از حاصل تقسیم ظرفیت سرمایشي کل به توان ورودی موثر ، بدست می آید و به E.E.r موسوم است . در هنگام خريد كولر گازي ، در كاتالوگ آن به ضريب E.E.r ، رتبه انرژي و كلاس كولر باتوجه به شرايط اقليمي منطقه توجه فرماييد . هرچه اين شاخصها بالاتر باشند ،كارايي كولر بيشتر است . براي كولرهاي با ظرفيت كمتر از Btu/h20000 ، مي بايست E.E.r حداقل برابر با 7/10 باشد .
• نصب اينورتر در كولرهاي گازي پنجره اي باعث افزايش راندمان آنها مي شود .
• تميز بودن كندانسوركولر به لحاظ عبور جريان هوا تا ميزان زيادي از جريان برق مصرفي كولر مي كاهد .
• نصب كندانسور كولرهاي گازي در سايه باعث جلوگيري از اتلاف ميزان قابل توجهي از انرژي مصرفي آنها خواهد شد .
• در صورت امكان كولر گازي را در مسير باد نصب كنيد ، زيرا اين كار باعث انتقال حرارت بهتر در كندانسور شده و در نتيجه افزايش بازده و كاهش مصرف انرژي حاصل خواهد شد .
• سعي شود محوطه پشت كولر داراي فضاي مناسبي جهت گردش هوا باشد .
• درزگيري مناسب اطراف كولر ، قرار نداشتن در معرض تابش مستقيم خورشيد ، سرويس به موقع و تميز نمودن فيلترهاي هوا و رادياتور ، تاثير به سزايي در كاهش مصرف انرژي الكتريكي دارند .
• تمامي كولرهاي گازي داراي درجه تنظيم دما ( ترموستات ) هستند . لذا باتوجه به اينكه بهترين درجه برودت منزل در فصل تابستان بين 20 تا 25 درجه سانتي گراد است ، می بایست از سرد كردن بيش از حد محل سكونت خودداري کرد .
• اتاق هاي خواب را از 25 درجه سانتيگراد خنك تر نكنيد .
• استفاده بي مورد و يا همزمان از وسايل خانگي گرمازا مانند اجاق ، سماور ، لامپ رشته اي و … باعث افزايش بار گرمايي محيط مي شود ، كه اين امر زمان كار كولرگازي را جهت رسيدن به برودت مطلوب ، افزايش داده و درنتيجه منجر به مصرف بيش از اندازه انرژي الكتريكي در كولر گازي خواهد شد . بنابر اين كارهايي نظير پخت و پز ، اتوكشي و … را درساعاتي انجام دهيد كه گرماي هوا كمتر است .
• جهت استفاده بهينه از انرژي و پايداري بيشتر شبكه برق درساعات اوج بار (درتابستان ازساعت 19 تا 23 در مناطق عادي و از 13 تا 18 و يا 24 تا 6 صبح روز بعد در مناطق گرمسيري ) از استفاده همزمان چند كولر ، حتي المقدور خودداري نماييد .
• در تابستان معمولاً سه منبع عمده گرماي ناخواسته در منزل وجود دارد ؛ گرماي هواي خارج كه از طريق سقف و ديوار هدايت مي شود ، گرمايي كه از لامپ ها و لوازم خانگي انتشار مي يابد و نور خورشيد كه از راه پنجره ها به داخل مي تابد . با استفاده از سايبان ، پرده كركره و يا پرده پارچه اي با رنگ روشن ، مي توان نور خورشيد را به سمت بيرون منعكس نمود .
